Karabük İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Safranbolu'da Turizm

1975 yılında Yüksek Anıtlar Kurulunun Safranbolu’yu “Kentsel Sit” ilan etmesiyle, akademik düzeyde başlayan kente olan ilgi zamanla tüm dünyaya yayılmıştır. O yıllarda gelen ziyaretçileri evlerinde konuk eden Safranbolu, bundan maddi bir kazanç sağlamadan turizm olgusu ile tanışmıştır. 90’lı yılların başından bu yana küçük ve orta ölçekli turistik tesis sınıfına giren işletmelerin oluşumu ile, nihayet turizm il ve ilçe ekonomisinde önemli yer tutmaya başlamıştır.Safranbolu sahip olduğu kültürel mirası ve bu mirası korumadaki başarısı ile 1994 yılında UNESCO tarafından “Dünya Miras Kenti” unvanını almış, bu da Safranbolu’nun tüm dünyada daha çok ilgi çekmesini sağlamıştır. Her yıl artan sayıda turist gelmektedir. 2003 yılında konaklayan turist toplamı 87.000 kişi olup, günübirlik ziyaretlerle birlikte toplam turist sayısı 300.000 dolayındadır. Gelen turist profilini, gelir ve eğitim düzeyi yüksek, kültürel amaçlı seyahati gerçekleştiren kişiler oluşturmaktadır.

• Turistik İlgi Noktaları: Kentin turistik ve tarihi eserlerinin yoğunlaştığı bölge “Çarşı” kesimidir. Bu bölge kuzeydeki Kale ile güneydeki Hıdırlık Tepesinden izlenebilir. Daha güneyde kalan mezarlık ise en iyi panoramik görüntüyü verir. Kale ve çevresi ilk yerleşim alanıdır. Tepede bulunan Eski Hükümet Binası, Saat Kulesi, Cephane Binası, Eski Hapishane Binası bu bölgede görülmeye değer tarihi yapılardır. Üzerinde iki anıt mezar bulunan Hıdırlık Tepesi, eski zamanda açık hava namazgahı olarak kullanılmıştır. Bu tepeden bakıldığında, Çarşı Bölgesindeki anıtsal değerleri bir arada görmek mümkündür. Kentteki 25’in üstündeki tarihi camilerden özellikle Köprülü Mehmet Paşa Camii, İzzet Mehmet Paşa Camii, Kazdağlıoğlu Camii, Dağdelen Camii, Kaçak Camii, Mescit Camii ile Cinci Hanı ve Cinci Hamamı Ulu Camii (Ayestefenos Kilisesi), turistlerin ilgi gösterdikleri tarihi eserlerdir.

Safranbolu’da üretim ve ticaret Lonca sistemi ile yürütülen çeşitli çarşılarda yapılmaktaydı. Bu gün halen üretimin sürdüğü Demirciler, Bakırcılar, Kalaycılar ve Semerciler Çarşıları kentteki el işçiliğinin devamını sağlamaktadır. Restore edildikten sonra el sanatlarının satıldığı merkez haline gelen Yemeniciler Arastası ve çevresindeki dükkanlar, kente gelen turistlerin Safranbolu’ya özgü hediyelik eşya bulabileceği yerler arasındadır.

Safranbolu’yu ülkemizde ve dünyada üne kavuşturan Safranbolu Evleri, kentin Çarşı, Kıranköy ve Bağlar semtlerinde toplanmıştır. Her yıl yüzlerce turistin kente gelmesine neden olan Safranbolu Evleri 18. ve 19. yy. Türk Toplumunun geçmişini, kültürünü, ekonomisini, teknolojisini ve yaşama biçimini yansıtan bir mimarlık tarzı ile yapılmışlardır. Sayıları 5’e ulaşan özel gezi evleri (Kaymakamlar, Kileciler, Mümtazlar, Karaüzümler, Kavsalar) kente gelen turistlere Safranbolu Evi ve yaşamının tüm özellik ve güzelliklerini yansıtmaktadır.

Arkeolojik Alan olarak; Hacılarobası, Çavuşlar, Üçbölük, Akören ve Aşağıgüney Köylerinde çok sayıda kaya mezarı ile ilçedeki tümülüsler de sayılabilir.

Safranbolu’ya 11 Km. uzaklıktaki Yörük Köyü, tarihi evleri ve yapıları ile gerçek bir Türk- Türkmen Köyü olması nedeniyle 1997 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığınca koruma altına alınmış, Safranbolu’nun küçük bir maketi gibidir. Safranbolu turizmine önemli bir hareket ve çeşitlilik getirmektedir.

• Eko Turizm: Safranbolu tarihi eserleri ve evlerinin yanı sıra ilgi çekici doğal güzelliklere de sahiptir. Yoğun orman alanları ve vadiler, piknik yapmaya elverişli olduğu kadar yürüyüş, tırmanma, bisiklet ve diğer turistik etkinliklere de olanak sağlamaktadır.

İncekaya Su Kemeri, görkemli evlere sahip Yörük Köyü, Dünya Mağara Literatürüne girmiş Hızar Mağarası, kanyonlar, yaylalar, kentin diğer turizm olanaklarıdır. Hacılarobası ve Üçbölük Köyleri çevresindeki kaya mezarları, Safranbolu’nun uzun tarihi geçmişine ilişkin bilgi vermekte olup, son yıllarda turizm amaçlı kullanılmaya başlanmıştır.

• Yaylalar: Yoğun orman alanları ve coğrafi yükseltiler, bölgede büyük yaylaların oluşumuna olanak sağlamıştır. Sarıçiçek ve Uluyayla, yörenin önemli büyüklükteki yaylalarıdır. 1700 m. yükseklikteki Sarıçiçek Yaylası orman dokusu açısından zengin olup, orman örtüsünün büyük çoğunluğunu libreliler oluşturmaktadır. Henüz dış turizme tam olarak açılmayan Sarıçiçek Yaylası, yerli halk tarafından yürüyüş ve piknik yapmak, çadırlı kamp kurmak şeklinde fonksiyon bulmaktadır. 1100 m. yükseklikteki Uluyayla, çok geniş çayırlıkları nedeniyle yöre insanları tarafından hayvan otlatmakta kullanılmaktadır. Her yıl yapılan Uluyayla Şenlikleri, yöre halkı tarafından oldukça ilgi çekmektedir. Uluyayla, Her türlü turizm etkinliğine olanak sağlayacak 6,5 Km. uzunluğunda, 200-300 m. genişliğinde düz ve geniş çayırlıklardan oluşmaktadır. Sporcular için de oldukça elverişli olan Uluyayla’da bir gölet ve oldukça büyük bir mağara da bulunmaktadır.

• Mağaralar: Safranbolu İncekaya Köyü yakınlarındaki Hızar Mağarası, oldukça geniş bir giriş ağzına sahiptir. Turizm amaçlı kullanılması için girişimlerde bulunulan Hızar Mağarası, Dünya Mağara Literatürüne girmiştir. Henüz ciddi bir araştırma yapılmamış olan Uluyayla’daki büyük mağaranın içinde birde yer altı nehri bulunmaktadır.

• Kanyonlar: Safranbolu’ya 13 Km. uzaklıktaki Düzce Köyü’nün biri girişinde, diğeri Kozcağız Mahallesi’ndeki kanyonlar foto safari ve yaban hayatı koruma alanı olarak düzenlenmiş bakir bir turizm seçeneğidir. Ayrıca, İlçedeki Tokatlı Kanyonunda, Gümüş semtinden İncekaya Su Kemerine kadar olan yeri yürüyüş yapmak için uygun bir parkurdur. İlçede zaman zaman düzenlenen doğa yürüyüşlerinde kanyonlar da kullanılmaktadır.

• Sanat Etkinlikleri: Safranbolu’da , 1975 yılından bu yana tarihi ve kültürel değerlerin tanıtılması amacı ile Mimari Değerler Haftası, Kültür ve Sanat Festivali gibi çeşitli adlarla festivaller düzenlenmiştir. İlki 2000 yılında gerçekleştirilen 1. Altın Safran belgesel Film Festivali ile, hem tanıtım, hem koruma bilincinin daha güçlü konuma getirilmesi, hem de belgesel filmin, kültürel zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktarılması amaçlanmıştır. Festival, Eylül Ayının son haftasında kutlanmakta olup, bünyesinde yapılan fotoğraf yarışmaları, paneller, konserler ve diğer etkinliklerle programın daha da zengin ve geniş katılımlı gerçekleşmesi sağlanmaktadır.